Genelde şirketlerin bilançolarındaki bir zararı ya da açığı kapatmak için yapılır. Pozitif etki yaratır. Hukukçu ağzından açıklaması;
Şirketler zaman içinde farklı sebeplerle sermaye miktarlarını artırma ya da azaltma ihtiyacı duyabilirler. Şirket sermayesinin Türk Ticaret Kanunu’nda belirlenen şartlarla artırılması, azaltılması ya da bu iki işlemin eş zamanlı olarak yapılması mümkündür. Burada uygulanması gereken ana mevzuat Türk Ticaret Kanunu olmakla birlikte, uygulama açısından Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın düzenleyici işlemleri ve vergisel açılardan ise Vergi İdaresi’nin görüş ve düzenlemeleri önem arz etmektedir. Yine ilgili belgelerin ticaret sicil müdürlüklerinin görüş ve yönlendirmeleri dikkate alınarak hazırlanması ve özellikle gerek tek başına gerek eş zamanlı sermaye azaltımı işleminin söz konusu olduğu durumlarda sermayeyi oluşturan kalemlerin dikkatli bir şekilde incelenerek bu doğrultuda işlem yapılması önerilmektedir.
Sermaye azaltımı ve artırımının eş zamanlı yapılması uygulamada sıklıkla karşılaşılan bir yöntemdir. Amacı, sermaye kaybının giderilerek, sermayenin en az 1/3 sınırına ulaşılması olabileceği gibi, bilançoda yer alan değerlerin düzeltilmesi de olabilmektedir. Sermayesini TTK’da belirtilen sınırlar dahilinde yitirmiş olan sermaye şirketlerinin bu durumu ortadan kaldırmaları, sermayelerinin kalan kısmı ile yetinme yani sermaye azaltımı veya sermayelerini tamamlama yani sermayenin eş zamanlı azaltım ve artırımı ile mümkün olabilmektedir.
Sermayenin eş zamanlı olarak azaltımı ve artırımında, arttırımının en az azaltım tutarında yapılması gerekmektedir. Azaltım tutarından fazla arttırım yapılması da mümkündür. Azaltım tutarına eş yapılan artırım tutarının tamamının tescilden önce ödenmesi gerekmektedir. Azaltım tutarını aşan artırım varsa aşan kısmın ¼’ü tescilden önce ödenmelidir. Ayrıca eş zamanlı bu işlemlerde ilgili sicil müdürlüklerince azaltım işleminin öncelikli sayılıyor olması nedeniyle azaltım tutarı TTK’da yer alan asgari sermaye sınırlara kadar yapılabilecek bu da bazı durumlarda işlemin tekrarlanmasına neden olabilecektir. Bununla birlikte işlemin eş zamanlı olarak yapılması halinde esas sözleşme maddesinde yer alan ifadelerde eş zamanlı azaltım artırım yapıldığının belirtilmesine dikkat edilmelidir.
Sermaye azaltımı ile artırımının eş zamanlı yapılması halinde alacaklılara çağrı prosedürü söz konusu olmayacağından bu işlem olağan bir genel kurul süresi içerisinde tamamlanabilmektedir.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_