Her sene 2-3'e katlama dönemleri eskide kaldı. Enflasyon ile ilgili durumlardı. Ama bu sene yine yüksek enflasyon yaşandığı ve bu esnada da hisseler gördüğünüz gibi ciddi kayıplar yaşadığı için, bunun dönüşünde önümüzdeki yıl içinde % 100 ile % 200 arası getiriler bir çok hissede görülebilir.
Ama diğer tadı kaçtı konusu evet maalesef öyle. Neden, çünkü böyle zamanlarda ekonomiyi ve ülkeyi yöentenler bir tespitte bulunur ve reçete yazıp tedavi sürecini başlatırlar. Ama şu an bizde ne oluyor, ne yapılıyor bunlar kafa karıştırıyor. Yapısal reformları bir türlü yapamadığımız ama ithat ürün pazarlamasını yüksek taksitlerle halkın geneline yaydığımız için, şimdi ortaya çıkan fiyat artışları nedeniyle piyasa daralması yaşanınca yine hemen geçen yılki gibi talep yaratacak tedbirler almaya kalkıyoruz. Esas olan öncelikle üretimi arttırarak, arz fazlası ile enflasyonun belini kırmak gerekiyor.
Devlet çok ciddi kamusal tasarrufa girmesi gerekiyor. Bunlarda tereddütler var. Ama öyle yerli yabancı borsadan unudunu kesti sattı da çıktı sözleri her benzer krizler dip oluşturmaya başladığı zaman yapılan işlerdir. Borsalardan kimse ilelebet uzaklaşamaz. Yani belki mevcutlar azalabilir ama yenileri o açığı kapatırlar.
Bu sıra kredi ve mevduat faizlerinin yüksek olaması borsaya rakip yaratıyor. Borsadan sıkılanlar mevduat faizi cazip geldiği için zaten borsa da yükselmiyor diyerek mevduata yönelebilir. Ama bir süre sonra mevduat faizleri düşmeye başlayınca, borsada % 10 yukarı tepkiler başladı mı, bir anda yıllık banka faizi yatırımcılara az gelmeye başlayacak yeniden borsa gerçeğine dönüş olacaktır. 1994 ve 2001 finansal ve ekonomi krizlerinde bundan da yüksek faizler ve enflasyon rakamları görülmüştü. Sonra ise yine borsa rekorları kırdık. Bunları hep anlatıyor ve yazıyorum, lakin dönüş başlamadığı ve düşmeye devam eden ciddi hisseler olduğu için, sadece masal gibi geliyordur.
Zamanı gelince gerçek olduğunu herkes görecek. Ama ülkenin gidişi, ekonomiye doğru müdahaleler, gelişmiş ülkelerle iyi ilişkiler, sınır ülkelerimizde yeniden ticaretin artması bu sürecin süresini etkileyecektir.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_