Dün seans esnasında İsrail-Lübnan arasında ateşkes anlaşmasının sağlandığı açıklamaları geldi. Bu sabah da 05:00'te ateşkes yürürlüğe girdi, Biden; ''Mısır, Katar ve Türkiye ile ateşkesin sağlanması için çalıştık'' diyerek, Türkiye'nin aktif rolüne de dikkat çekti. Lakin gece Beyrut yoğun şekilde bombalandı. Yani anlaşma yürürlüğe girene kadar İsrail saldırılarına devam etti. 

İşte dün bu açıklamalarla borsada alımlar görülürken, diğer yanda Rusya-Ukrayna savaşındaki gelişmeler ise satışların artmasına neden oldu! Dün öğleden sonra Rusya'dan 23-25 Kasım tarihlerinde Ukrayna'nın ABD füzeleriyle iki kez daha saldırı yaptığını ve bunun karşılığının muhakkak olacağı açıklaması yapıldı. Bir tarafta barış görüşmeleri varken, diğer tarafta ise çok daha büyük bir savaşın riski her geçen gün daha da artıyor. 

Şimdi bu iki gelişmeden hangisi piyasaları daha çok etkileyecek ki, biz de ona odaklanalım? Ben ilan edilen İsrail-Lübnan ateşkesinin bile çok kalıcı barış olmayacağı endişesi taşıyorum! Çünkü Netanyahu'dan gelen açıklama; ''Bu ateşkesi 3 nedenle istedik. İran tehditine odaklanmak, İsrail ordusunu yenilemek, silah ve mühimmat eksiklerimizi tamamlamak ve Hamas'ı izole etmek'' şeklinde oldu! ''Eğer Hizbullah silahlanmaya devam eder ve anlaşmayı ihlal ederse, anlaşmayı bozarız. Hamas'ı yok etmekte kararlıyız. Rehineleri geri getireceğiz''dedi.

Bu ateşkesin neresi sizce barışı işaret ediyor? Tam tersi orduya zaman ve güç kazandırayım, yenileyeyim saldırmaya devam edeceğim diye anlıyorum ben. Hatta, bu sefer İran da hedefimde olacak diyor! İşte bu ateşkesi eğer olumlu değerlendiren bir piyasa olduysa, bu görüşün bir kez daha gözden geçirilmesi lazım. Ateşkes güne olumlu başlangıç yapmamıza destek olabilir ama, risklerin hala geçerli olduğunu unutmamak lazım.

Rusya-Ukrayna Riski!
              Bu konu çok daha büyük riskler taşıyor. Neden peki? Çünkü İsrail'in etrafına saldırması, bir dünya savaşına dönüşmeden, batıyı içine çekmediği takdirde batı ülkeleri ve piyasalar tarafından çok daha sakin izleniyor. Bu nedenle de İran ile bir savaş başlamadığı takdirde İsrail'in saldırıları kabullenilmiş durumda. 

Ama batının balistik füzeleri ile Rusya'yı vuran Ukrayna'ya karşılık vermesi beklenen Rusya, bu karşılıkta Polonya dahil, Avrupa'da diğer bazı ülkeleri ya da bu ülkelerin sınırlarındaki eski SSCB ülkelerindeki üslerini vurmaya kalkarsa, ortam bir anda gerilir. Küresel bir savaş riski bir anda tüm piyasaları alt üst eder. Rusya'dan dün yapılan 23-25 Kasım'da Ukrayna yine saldırı düzenledi, bu karşılıksız kalmayacak açıklaması benim tedirginliğimin sürmesine neden oluyor. Trump 20 Ocak'ta görevi devralacak. O vakte kadar riskler artarak sürüyor. Trump göreve başlayınca bu savaşın akıbeti daha net anlaşılacaktır. Trump destekleri keserse, bu savaşın da barış görüşmeleri başlar. Ama bu durum yaşanmadan her an ciddi bir risk var.

ABD-NATO-Türkiye!
              Savunma Bakanımız F-35'leri verebilirler  açıklaması yaptı. Evvelsi gün NATO'dan üst düzey ziyaret aldık. Neye karşılık F-35'leri verebiliriz dediler? Bu detaylar önemli. Bir tarafla ABD ve AB ile ilişkileri geliştirirken Rusya ile bozacak mıyız bunların hepsi bizim için önemli. Ama S-400'e artık itirazları kalmadı ifadesi de bir takım pazarlıkların olduğunu işaret ediyor. Bunun altından Kıbrıs Rum Devletini, KKTC'yi tanımadan NATO'ya almak isteği mi çıkacak, Rusya'ya ambargo uygulamamız talebi mi yakında göreceğiz. Ama F-35'ler verilecek gibi anlaşma açıklanacak olursa, BIST'e yansıması pozitif olur. 

Kısacası barışı destekleyen gelişmeler olumlu, ama savaşı tetikleyip büyütecek riskler ise olumsuz yansımalar yapar. Şu an için savaşla ilgili en önemli risk, bana göre Rusya'nın vermesi beklenen misilleme ve boyutu olacaktır. Umarım bu iki ülke arasında yaşanan savaş da, Putin'in dediği gibi küresele dönüşmeden sonuçlanır.

Turizm'e Teşvikler Artacak!
              Bakanlardan bu yönde açıklamalar geldi. 2024 turizm rakamları 61 Milyon turist ve 60 Milyar Dolar turizm hedefimize ilerliyoruz diyen Cumhurbaşkanı yardımcısı Yılmaz, bu konuda beklentilerin daha da artacağına işaret etti. Yani bacasız sanayi 2025 yılı için de ön planda olacaktır. Savaşlar en çok havacılık ve turizm sektörlerini olumsuz etkiler. Hele bir küresel savaş direkt bu sektörleri vurur. Bu nedenle bu riskler varken 60 Milyar Dolar'a doğru ilerleyen sektör gelirleri, eğer Rusya-Ukrayna arasında da bir barış sağlanırsa, 2025 yılında 65-70 Milyar Dolar rakamlarını zorlarız. Ulaştırma şirketleri bu nedenle ciddi potansiyel olmaya devam edecektir.

Açığa Satış Yasağı Kalkıyor Mu?
             SPK Başkanı bu yasak 2025'e kalmayabilir diyerek bu beklentileri arttırmış durumda. Her an yasağın kalktığını görebiliriz. Bu da yabancı fonların ilgisinin daha da artmasına destek olur.

İşte tüm bu gelişmelerin ilk anda borsanın alıcılı başlamasına destek olacağı görüşündeyim. Bir tek Rusya'nın misillemesi şu an için en büyük risk olarak hala mevcudiyetini koruyor. İsrail'in yeni saldırıları ise ordusunu takviye etme süresi sonrasına ötelenmiş durumda diye düşünüyorum.

Bu gelişmeler kapsamında BIST'in dikkat çektiğim 9680 - 9757  ve 9820 dirençlerini kırarak, sonrasında yer alan ara dirençlerle birlikte 10193 direncine, hatta 10415 gap'ini kapatmaya doğru yükselişi sürdürmesini bekliyorum. Ama son iki gündür yaşadığımız ara realizasyonlar, hisse değişimleri her zaman olabilir. Olası realizasyonlardaki gevşemeleri yeni alım fırsatları olarak görmek lazım görüşündeyim.

Hepinize sağlık ve bol kazanç dilerim.

    Saygılarımla
    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_