Dün tüm dünyada sert satışlar yaşandı. Aslında iki gündür satış baskısı artmıştı ama dün bir anda hızlanınca, Asya, Avrupa, ABD borsalarında tarihi düşüşler gördük. BIST de, bu düşüşlere uydu ve gün içinde açılışla birlikte iki kez devre kesiciler çalıştı.

Bunun nedenlerini birkaç haftadır yazılarımda belirtiyordum. Özellikle jeopolitik tarafta İran'ın İsrail'i 24 saat içinde vuracağı spekülasyonu satışların bir anda hızlanmasına neden oldu. İlan edilen bu süreden 24 saatten fazla geçti. Şimdilik Irak'taki bir ABD üssünün vurulması dışında bir saldırı henüz yaşanmadı. Bu arada ABD bölgeye uçak gemisi, savaş uçakları yolladı. 

Açıkçası bana göre İran bir şekilde bir saldırı yapacaktır. Ama dağlara taşlara mı füze atar, yoksa gerçekten ilan ettiği gibi ekonomik, sivil hedefleri de vurur mu göreceğiz. Sonuçları hedeflerine göre değişecektir. Lakin şimdi herkes İran-Hizbullah-İsrail odaklı düşünüyor. Ama bana göre asıl arka planda ABD-İsrail'in bu olası saldırıyı kullanıp, Irak ve Suriye'de ABD'nin PKK ile kurmaya çalıştığı Kürt devleti yapılanması için bölgeye ekstra güç gönderme niyeti olduğunu düşünüyorum. Yani İran'ın olası müdahale şiddetine göre göreceği tepki de sınırlı kalabilir. Ama bizim Suriye ve Irak'taki oluşum nedeniyle önümüzdeki günlerde canımız sıkılmaya devam edecektir diye düşünüyorum. 

Hatta Irak'a yapılan ziyaretlerimiz sonrası, merkezi hükümet PKK'nın faaliyetlerini yasakladı. PKK ile ilişkili partilerin kapanması ile ilgili yargı kararı aldındı. Yani Irak merkezi yönetimi sonunda ABD başta batının amacının ne olduğunu kavramış durumdalar. Aynı şekilde Suriye'deki oluşumu da durdurmak için son dönem Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Esad arasında organize edilmeye çalışılan görüşme de ABD'nin canını sıkıp, ekstra gerilimleri tırmandırmasına neden oldu diye düşünüyorum. ABD'nin son gelişme olarak 700 civarı PKK-YPG teröristlerini Deyrizor gibi petrol sahalarının güvenliği için Fırat sınırlarına sevk etmesi de bölgedeki amaçlarını deşifre ediyor. Hoş aslında sakladıkları bir niyet de yok. 

Devlet Bahçeli'den dün yapılan Kudüs Paktı çağrısında, birlikte çalışmalı dediği ülkeler Irak, Mısır, Türkiye ve Suriye. Yani yıllardır bu risklere dikkat çekip, Esad ile görüşmenin, Suriye ile ilişkileri geliştirmenin bize yararı olacağını, parçalanmış Suriye'nin sınırlarımız için bölgede riskler yaratacağını, sınırlarımız da dahil bölgede yeni bir Kürt devleti kurarak asıl amacın sonrasında İsrail'i büyütmek olduğu görüşümü dile getiriyordum. Keşke bunları zamanında anlasak da, arada Mısır ve Suriye ile kavgalı olduğumuz dönemlerde ABD ve yandaşlarının bölgeye çökmesini kolaylaştırmamış olsaydık.

Kısacası bunları şundan yazıyorum! Asıl amacı bölgede alt yapısını kurup, gelir kaynakları olarak çöktüktükleri Suriye petrol sahalarındaki hakimiyeti sürdürmek olan ABD, şimdi son gerilimleri kullanıp Irak ve Suriye'deki güçlerini takviye etmenin yolunu açıyor. Ki, bu sayede Esad ile Türkiye'nin ilişkilerinin düzelmesi sonucu bölgeyi kaybetme endişesine karşı tedbir alacak diye düşünüyorum. Yani bugün alım tepkileri ile başlamasını beklediğim BIST'de bizim için riskler henüz bitmiş değil. 

Kısacası şimdilik İran bir saldırı başlatmadığı için dünya borsalarında dünkü sert kayıplar sonrası alım tepkileri görülüyor. BIST de alıcılı, hatta dünkü kapanışlara göre altta gaplerle açılabilir. Ama henüz İran'ın İsrail'e saldırı riski hala geçerli ve olacaktır diye düşünüyorum. Ayrıca, teknik olarak dikkat çektiğim 9958 desteğinin altındayız. Açılışta bu seviyeyi muhtemel geçeriz ama üstünde kalıcı olmak çok önemli. Eğer 9958 seviyesinin üstünde kalıcı durmaz ve yeniden altına düşersek, 9250 - 8900 - 8700 seviyelerini görme riskimiz devam eder.

Normalde dün 9958 seviyelerine yaklaştığımız anlarda ilk seri teknik yeni alım öngörülerimi yapmam gerekirdi. Ama jeopolitik riskler nedeniyle buna cesaret edemedim. Maalesef şu anda da buna cesaret edemiyorum. Çünkü bence şiddetini bilemediğim ama muhakkak olacağını düşündüğün İran saldırısı sonrası yaşanabilecek riskler beni durmaya zorluyor. Çünkü dün görülen düşük fiyatlardan alım yapanlar, eğer borsa yeniden düşmeye kalkarsa karlarını realize etmeyi tercih ederler diye düşünüyorum. Bunun yanısıra, kredili hisse taşıyanların da, değer kayıpları yüzünden kredi satışları olabileceğini gözardı etmemek lazım. Bu risklerin ortadan kalkması için, olası realizasyonların 9958 üstü endeks seviyelerinde kalarak yaşanması lazım. Ama her şekilde jeopolitik riskler önümüzde duruyor henüz.

Lütfen kararlarınızda tüm bu detayları göz önünde tutunuz. Tekrar ediyorum, ABD seçimlerinde Trump'ın kazanma riski nedeniyle, seçim tarihine kadar bölgede bizim aleyhimize yeni gelişmelerin yaşanması riski çok yüksek. Bu risk benim sağlıklı karar almamı, sadece tekniklere bakmamı ve daha cesur olmamı şimdilik engelliyor. Ama olası alımların içeride ve dışarıda kısa süreli tepkilerin ötesine gitmesini beklemiyorum. Tepkilerin bir süre sonra yeniden satışlara dönmesini bekliyorum. FED faiz indirimleri başlasa da bu görüşteyim.

Hepinize sağlık ve bol kazanç dilerim.

    Saygılarımla
    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_