Yıllardır yazıyoruz, her alanda güven ve liyakat esastır diye. Eğer bunlara önem vermezseniz güveni sarstınız mı, bir daha geri kazanmak kolay olmaz. Uzun zamandır yaşadıklarımız bu nedenle yaşanan sorunlar. Benzer şekilde kurların baskısını kontrol edemediğimiz, TL swap faizlerinin %1000'lere dayandığı gidişatı düzeltmek için Naci Ağbal ve ekibi TCMB başına, Lütfi Elvan ve ekibi de Hazine ve Maliye'nin başına getirilmişti. Gelen ekip, tasarruf tedbirlerini ve enflasyon faiz denklemini uygulamaya alınca piyasalar normale dönmeye başlamış, iki hafta içinde ülkeye çok hızlı bir yabancı fon girişi başlamıştı. 

Lakin nedense, hangi düşünce ile yapıldıysa bu kadrolar değiştirildi. Yerlerine gelenlerden yeni TCMB Başkanımız önce her şekilde enflasyonun üzerinde faiz uygulanacak dedi. Daha sonra faiz çekirdek enflasyondan yüksek olacak dedi. Daha sonra tüm bunlar unutuldu, liralaşma stratejisi başlatıyoruz diye KKM uygulamasına geçildi.

Hazine ve Maliye Bakanı olarak yapılan son atamadan sonra da açıklamalar gözlere bakılarak ifade edilmeye başlandı. Netice ortada, her şekilde zorlama, polisiye tedbirleri uygulasak da kurlar ve faizler bir türlü tutulamıyor. Her ikisi de yükselirken, diğer taraftan da döviz rezervleri swaplar mahsuplanınca ciddi eksi bakiyelere dönmüş durumda. Ama açıklamalar hala faizleri düşürmeye devam edeceğiz şeklinde geliyor! 

Düşen faiz haftalık politika faizidir ki, TCMB ile bankalar arasındaki para alışverişinde kullanılır. Ama diğer faizlere bakarsanız politika faizi +3 olarak uygulanan KKM'de bile faiz üst sınırı kaldırıldı. %25 leri geçen faizlerden söz ediliyor. Mevduat faizleri, kredi faizi oranlarında %40, %60 seviyelerini geçen oranlardan bahsediliyor. Buna rağmen krediye erişim iyice kısıtlanmış durumda. 

Bunun yanında çok farklı kur seviyeleri oluştu. Alış-veriş arasındaki kur makası çok ciddi açılmış durumda. 1 TL'nin üzerine çıkmış bir alım-satım farkı oluşmuş durumda. İhracatçıyı dövizini satmaya zorlanan kur ile, yeniden döviz ihtiyacı duyup almaya kalktığında alabileceği bankalar arası kur makası karlarını yok edecek boyutlarda. Aynı sorun serbest piyasada da benzer durumda. Tabela kuru, bankaların uyguladığı kurlar, serbest piyasa kuru, ihracatçıların aldıkları kurlar gibi çoklu bir kur dönemi yaşanıyor. Bu çok risklidir.

''Faiz neden enflasyon sonuçtur'' diyerek başlatılan para politikası ve devamında KKM uygulaması sonrası tüm bu sorunların yaşanacağını tek tek yazmış biriyim. 

Yıl başındaki BIST zirvesi sonrası gelen satışlar, ABD'de banka batışları sonrası BIST'deki düşüşü durdurmak için Varlık Fonunun gerektiğinde müdahale edip hisse alacağı açıklanmıştı. İlk anda olumlu görüldü. Ama bakın satışların arkası kesilmeyince bunların çare olmadığı görülüyor. Peki çare nedir? Aslında cevabı herkesin biliyor olması lazım. Doğruları yapmak, doğruları söylemek, doğru kadroları oluşturmak, doğru tedbirleri almak esastır. Ama bakın hala enflasyonu düşürmeden faizleri düşürüyoruz-düşüreceğiz deniyor. Politika faizi dışında düşen faiz var mı siz görüyor musunuz? Kredi kullanarak ki uzak durun diyorum, hisse alanlarınıza kurumlardan faiz artışı bilgilendirmeleri geliyordur. Kredili hisse alımlarında %60'ları geçen kredi faizleri duyuyorum. 

TCMB Faiz Kararı Ne Olacak?
              Ne olması gerek diye sorulsa, cevap artmalı olurdu. Ama biz TCMB ne karar verecek sorusuna cevap arıyoruz. Uzun zamandır yapılması gerekeni aramaktan vaz geçmiş bir TCMB olduğu için, alacağı kararlar için oluşan beklentiler bile anlamsız bence. Ben faiz artışı yapmayacağına göre, sabit bırakacağını düşünüyorum. %8.5 olan politika faizi aynı kalacaktır görüşündeyim. Ama seçimler öncesi son karar diye, bir daha faiz düşürmek isterlerse, bu da mümkün. Sonuçta doğru olan yapılmıyor nasılsa.

Bu nedenle de ne yerli ne yabancı maalesef güven duymadığı için kurlar, faiz ve gram altın yükseliyor, hisseler de düşüyor. Sizler neden kkm yapıyorsunuz, neden döviz tutuyorsunuz, neden mevduat faizine gidiyorsunuz, neden hisselerden korkuyorsunuz? Bunların hepsinin cevabı güven eksikliği. Kendinizi enflasyondan korumak için kkm, döviz veya altın taşımaya çalışıyorsunuz. Bunlarda bloke edilen paralar da atıl kalıyor. Ekonomiye direk yarar sağlamıyor. Yatırımlar için daha çok kaynak aramamıza, daha çok iç-dış borçlanmamıza daha çok faiz ödememize neden oluyor.

Maalesef bu ortamda borsaya bakınca bir süredir tekniklere göre risklerden hala çıkamadığımızı görüyorum. 4680 çok önemli bir destek seviyesi. Altında OBO(omuz baş omuz) denen bir düşüş formasyonu tetiklenir ve satışlar daha sertleşebilir. Nisan'ın başında da OBO riski için uyarmıştım. Sanırım o zaman için 4484 seviyesi riskli yerdi. 4680'den dönmüş ve yeniden 5200'lere çıkmıştık. Ama bakın yine aynı riskle karşı karşıyayız. Kırar mı kırmaz mı bilemiyorum. Aşağıya kırılmazsa, gelinen seviyeler birçok hisse için çok uygun alım fırsatları yaratacaktır. Olası teknikleri DD Tablomuzda detaylı paylaştım. Oradan teknik ihtimalleri görebilirsiniz.

Seçimlerden sonra kim gelirse gelsin, bu politikaları değiştirmek zorunda. Değiştirmezse, ülkenin her geçen gün ekonomik ve finansal olarak çok daha riski günlere gideceği görüşündeyim. Göz göre göre büyük bir enkaz yaratıyoruz. Buna müdahale edilmezse sıkıntıları daha büyük olur. O zaman ne işimiz var borsada? Neden döviz, altın vs almadık? Ben uyarıları devamlı yapıyorum. Hisseler kesinlikle çok ucuz. İnsan kendisini ve ülkeyi yönetenlerin, politikalara karar verenlerin ısrarla yanlış yapacağını bekler mi? Elbet doğrulara dönmek zounda kalınacağını düşünürüz değil mi? İşte sonunda doğrulara muhakkak dönülmek zorunda kalınırsa borsa çok ciddi iskontolar içeriyor diye borsa hisselerini uygun yatırım araçları görmeye devam ediyorum.

Ama seçimlere kadar anlaşılan bu baskı sürecek gibi duruyor. Diğer çok önemli bir riski de çok önceden yazdım! Bu da olası bir iktidar değişimi riskinden çekinenler borsada varlıklarını satıyorlar görüşündeyim. Çünkü bu düşüşler sonrası bakıyorum, yabancı takası düşmüyor. Demek ki yerli satıyor. Bu görüşte olan kişilerin yoğunluğunu ve sahip oldukları borsa varlıklarının büyüklüğünü bilemediğim için de, bu satışların ne kadar sürebileceğini hesaplamak mümkün değil. 

İktidar yeniden seçilirse bu korku için satanlar geri alım yaparlar. Muhalefet seçilirse de, ilk anda potansiyel alıcılar mı, yoksa iktidar değişimi riski nedeniyle satanların son satışları mı daha güçlü olur bilemediğim için ilk an yansımasında tam emin değilim. Ama sonrasında uluslararası iktisat kurallarına dönüleceği için, TCMB özerkliği, liyakatlı kadrolar yeniden öne çıkacağı için, orta-uzun vadede ciddi bir yabancı girişi başlayacağı görüşündeyim.

Ama henüz seçimler bitmediği için, o güne kadar bu stresi artarak yaşayacak gibi duruyoruz. Maalesef yapacağımız çok şey yok. Satarsınız bir anda yükselir, satmazsınız daha düşen hisseler görebiliriz. Bu belirsizliklerin netleşmesi için, bekleyip seçimler sonrasını görmek zorunda kalacağız. 

Tüm bunları anlatırken siyasi görüş için yazmadığımı, yaşadıklarımızı artık herkesin görüp, anlayıp yaşananların yansımaları bunlar olur diye yazdığımı bilmenizi isterim. Sitenin arşivleri duruyor. Kim yaparsa yapsın doğrulara her zaman doğru dediğimi, ama yapılan yanlışları ve olası yansımalarını da her zaman en başından beri yazıp söylediğimi 13 yıllık arşivli yazılarımdan görebilirsiniz.

4860 ve 4601 altı ciddi düşüş riskleri taşıdığı için, endeks dışında hisse bazında seans açılışı öncesi teknik paylaşım yapmayacağım. Son teknik paylaşımlarımı dikkate alabilirsiniz. Umarım en kısa zamanda yeniden 4980 ve 5000 üstüne kendimizi atarız.

Hepinize sağlık ve bol kazanç dilerim.

    Saygılarımla
    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_