Tam ABD'den üç banka ile bu kriz aşılacak mı derken, AB'den Credit Suisse de iflas mı ediyor endişesi patlayınca, Avrupa ve ABD'de sert satışlar yaşandı. Sabah da Asya piyasalarında sert kayıplar görülüyor.

Bugün ECB(Avrupa Merkez Bankası) faiz kararını açıklayacak. Normalde 50 baz puanlık faiz artışı bekleniyordu. Ama bu ortamda yapabilecek mi göreceğiz. ECB'nin kararı 21-22 Mart FED toplantılarına da öncü bir mesaj olabilir. Yani FED de faiz artışında beklenilen 50 baz puanlık artışı yapmaktan çekinebilir. Bunun yerine 25 baz puan, ya da pas geçme kararı ile izlemede kalmak isteyebilir.

Ama hemen belirtmek istiyorum ki, bu sorunların ana nedeni yıllardır piyasaların merkez bankaları eliyle düşük faize boğulmasıdır. Düşük, hatta sıfır faizle verilen likiditeyi daha yüksek faizle satacak adres bulamayınca, gidip devlet tahvillerine yatırıyorlar. Ama sonra yaşanan enflasyon sorunu ortaya çıkıp da tahvil faizleri yükselmeye başlayınca bu zararlar ve batış krizleri ortaya çıkıyor. Kısacası aşırı ve enflasyon altındaki likidite her zaman bu krizleri yaratır.

Neyse, Credit Suisse tarafından İsviçre Merkez Bankasının 54 Milyar Dolar likidite desteği verileceği açıklaması geldi. AB için çok büyük bir banka olduğu için batırmayı göze almayabilirler. Ama sonuçta, milletin heer türlü illegal, gizli paraları batmasın diye, insanların vergilerinden toplanan paralarla bu tarz bankaların kurtarılmasını da doğru bulmuyorum.

Ben merkez bankaları yerine olsam, faiz indirimlerini henüz düşünmem. Faiz artışlarını bir süre daha sürdürüp, enflasyonun kontrol altına alındığını görmek isterim.

Bu ortamda tamam dışarıda sert kayıplar var ama BIST'deki düşüş neden bu kadar fazla? Bu sorunun cevabı farklı konulardan etkilenen bir piyasa olabilir. 09/03/2023 tarihli ''Piyasalar Seçim İstiyor!'' başlıklı yazımın içeriğini bir kez daha okumanızı tavsiye derim. Seçime giderken benzer endişelerle satışlar söz konusu olabilir. Ziraat Bankası dün muhtemelen Varlık Fonu için alım desteği verdi ama gelen satışları kesmeye yetmedi. Yukarıdaki yazımın içeriğinde dikkat çektiğim konu çok hassas. Eğer endişem doğru bir konuya dikkat çekiyorsa, derinliğini hesaplayamayacağımız satış baskısı yaratabilir.

Peki bu durumda nereye kadar düşeriz? Ne zaman almalı? Dip neresi olur? Bu soruların hiç birisinin cevabı net olamaz. Görüyorsunuz ortalıkta olmayan bir bankacılık krizi içine düştük dünya olarak. Daha neler olacak bilmiyoruz. Ama bankacılık krizinin kontrol altına alınmasını bekliyorum. 2008 mortgage krizi ile aynı şey değil. 

Ülke olarak böyle büyük risklerin olduğu ortamda, cari açık artmaya devam ediyor. Bütçe 170 Milyar YL açık verdi. İşin ekonomi verileri kısmı da bizim için iç açıcı değilken, kendilerindeki bir banka endişesi yabancıyı yeniden satışa çevirmiş olabilir. Muhtemelen yabancı takasının yeniden düştüğünü göreceğiz diye düşünüyorum.

O nedenle bu sıra özellikle teknik destekler çok geçerli olmayabilir. Hatta desteklerde alıcı geleceği için, satmak isteyenlerin bir anda sert satışlar yaptığı seviyeler de olabilir. O zaman yapılması gereken bana göre şu olacak; bilanço ederlerine göre iskontolu olduğunu düşündüğünüz, borç sorunu olmayan hisseleri, düşüşlerde uygun gördüğünüz fiyatlarda alıp, seçim bitsin bakalım diyeceksiniz. Ama öncesinde yükselir ve hedefinize gelirse, o zaman da realize etmeyi bileceksiniz. Bu sıra ekstra kazanç peşinde koşmaktan ziyade, zarar yapmamak daha önemli olmalı.

Bu yüzden teknik paylaşımlarımı yapmadım. Çünkü durup durup satışlar yeniden artabiliyor. İsviçre Merkez Bankasından Credit Suisse için ciddi bir destek geleceği bilgisi sonrası dışarıda alımlar var. BIST de güne alıcılı başlayabilir. Ama sonrası önemli. Tekrar ediyorum, eğer ülkede seçimlerle iktidar değişimi olma ihtimali yükselirse, bundan endişe edenler varsa, işleri ya da manipülatif hisse hareketlerinin incelemeye tabi olacaklarından endişe ediyorlarsa, sahip oldukları varlıklar yasal ise sorun değil, ama yasal olmayan şekilde elde edildiyse, bu takdirde bunun endişesine sahip olanlar seçimlerden evvel nakite çıkıp, parasını yok etmek isteyebilirler. Bu durumun hangi hisseye, ne kadar satış baskısı yaratacağını hesaplamak mümkün değil.

Ben tekniğine ve bilançosuna göre uygun gördüklerimde yeni öngörüler verebilirim. Ama seçim sonrasını göze alarak alımları yapmanız gerektiğini bilmenizi isterim. Satışlar geldiğinde nasıl bir anda sert kayıplar görülüyorsa, genel alımlar güçlü olduğu zaman da, iskontolu olmasına rağmen düşen hisselerde, bir anda tavan yükselişler görebiliriz. Sadece düşüş riski var diye düşünmeyin. Aynı şekilde toparlanma geldiğinde de tavanlayan hisseler göreceğiz. Ama hala satış baskısı sürdüğü için, bu baskı bitmeden rahat değilim. 4980 BIST'de ciddi destek benim için. Ama bu ortamda görülür mü, görülmez mi emin değilim. Fakat görülür de, aşağı kırılacak olursa, işte o zaman çok daha ciddi bir panik satışları başlar. Teknik olarak bu risk de seçim öncesi var olduğu için, çok zor bir süreçteyiz. Bunların hepsini dikkatle izlemenizde ve bilmenizde yarar var.

NOT: Pazartesi bir gün tatil yapacağım. Hafta sonunu birleştirip üç gün eşimle birlikte kafamızı dinlemek için piyasalardan uzaklaşacağız. Ama ekranım yanımda olacak. Pazar gecesi duruma göre paylaşımlar yine de yapabilirim.

Hepinize sağlık ve bol kazanç dilerim.

    Saygılarımla
    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_