ABD'de dün açıklanan Ocak ayı TÜFE rakamı son kırk yılın rekorunu kırarak yıllık % 7.5'e çıktı. Beklentinin üzerine gelen rakam sonrası ABD borsalarında öncesinde uyarısını yaptığım satışların geldiğini gördük. İlk anda yaşanan ciddi kayıplar sonrası yeniden toparlansalar da, sonra düşüşler yeniden hızlandı. İki yıllık ABD tahvil faizleri zaten hızlı çıktığı % 1.37'den %1.59'a, on yıllık tahvil faizleri de % 2.03 seviyesine çıkmış durumda.
Bunlar ciddi uyarı sinyalleri. Bu verileri hafife alan yorumcu ve analistler var. ABD borsalarının ve özellike S&P500 endeksinin direnç göstermesi nedeniyle, olası FED riskinin borsaları çok etkilemeyeceğini söylüyorlar. Ben buna katılmadığımı uzun zamandır yazıyorum. Gelişmiş ülke borsaları, mortgage krizinin yaşandığını 2009 başından beri bol ve faizsiz likidite nedeniyle zaten fazlası ile primli işlem görüyorlardı. Bu veriler bu şekilde sürer ve FED'in faiz artışlarına paralel, bilanço küçültme operasyonları da başlarsa, ki başlayacaktır. O zaman daralan likidite nedeniyle 2 ve 10 yıllık tahvil faizleri ve her türlü kredi faizi daha da artacaktır. Bu da ekonomide yavaşlamayı getirecektir. Bu durum yılın sonu gibi enflasyonu düşürmeye başlayacaktır ama bu da karları düşen şirket hisselerinin kar satışları ile karşılaşması demek olacaktır diye düşünüyorum.
Özellikle güvenilen S&P500 endeksi için teknik olarak dikkat çektiğim 4450-4438 desteklerine hızla gelmiş durumda. Eğer buradan yukarı tepki görürse ne ala. Ama aşağı iner ve destekleri kıracak olursa, o zaman ikili tepe denen bir düşüş formasyonu başlatır. Bu da genele yayılan yeni bir satış dalgasına neden olabilir. Bu desteklerin kırılması ile ocak sonu görülen 4300-4263 civarı destekler yine görülebilir. Tekrar ediyorum. Benim endişem önce görülen bu desteklere yeniden inmek değil. Eğer bu destekler bu sefer tutmaz ve aşağı kırılırsa olacaklar için uyarıyorum! S&P500 4260 seviyesini yeniden görür ve aşağıya kıracak olursa, ABD borsaları için 2009 yılından beri süren yükseliş trendi bitmiş olur. Sonrasında ciddi realizasyonlar her alanda görülmeye başlanır.
BIST Ne Olur?
ABD borsalaırnı çok uzun anlattım ama etkisi önemli o yüzden. Orada bu düşüşler yaşanacak olursa, yabancı fonların gelişmekte olan ülke payları göreceli pahalı olur. Bu yüzden yabancılar BIST'de de iskontolu olmasına rağmen bir çok hissede satışlarına devam ederler.
Ama şunu bilmeli! BIST ciddi iskonto içeriyor. İlk andaki olumsuz etkilenmesi sonrası dışarıdan pozitif ayrışma yaşamasını bekliyorum. Lakin, enflasyonu değil de, faizleri düşürmeye öncelik verdiğimiz için bozduğumuz tüm dengelerin bize faturasını görüyorsunuz. ABD 40 yılın enflasyon rekorunu kırdı dediğimiz rakam % 7.5 iken, bizde bunun karşılığı doğruluğuna bile emin olamadığımız %48 üstünde enflasyona neden olmuş durumda. Şimdi bunun faturalarını ödemek için kaynak ihticacı patlamış durumda. Bunu çözmek içinde elektrik, doğalgaz, tütün, alkol, et, süt, akaryakıt, gübre ne ararsanız her şeye zam yağıyor.
Aynı hatalara devam edersek, kendi kendimize kestiğimiz fatura daha da kabarır. O zaman da gayet iyi giden şirket karlarımız tersine döner. Karlar hızla düşerken, büyüme düşmeye başlar. İşsizlik daha da artar. Enflasyonda yeni zirveler görürüz.
İşte her şeyin alınacak kararlara bağlı olmasından ötürü de çok rahat olamıyorum. Yoksa BIST ve sektörleri bu haliyle çok potansiyeller. Umarım kendimizi ateşe atmaz, hatta tam sınırından alır düze çıkartmayı başarırız.
Ukrayna-Rusya gerilimi Artıyor! Rusya da vatandaşlarına Ukrayna'dan çıkın dedi. Olmaz olmaz dediğim NATO-Rusya savaş riski de açıklamalarla artıyor. Ama ben yine de bir askeri müdahale olursa, bunun Rusya'nın kısmen Ukrayna'yı işgali ve batının da Rusya'ya ağır yaptırımları şeklinde yaşanmasını bekliyorum. Yoksa NATO-Rusya savaşı dünya savaşı riski yaratır. Bunu kimsenin göze alacağını sanmıyorum. Güç gösterileri ile yetineceklerdir. Bu durum Türkiye'nin jeopolitik önemini iki taraf için de arttırdı. Savaşa dönüşmezse bunun yararlarını görürüz. Ama Rusya ile ilişkileri yeniden kopartacak bir ortama girecek olursak, o zaman turizm dahil bir çok alanda beklentilerimiz bozulur.
Yüksek karlar sürüyor!
Ereğli ve Çemtaş'tan çok yüksek net kar açıklamaları geldi. Eregl yıl sonu net karını 15.5 Milyar TL'ye, cemts de, 403 Milyon TL'ye çıkartmış. İsdemir ise, karşılaştırmalı esas faaliyet karını geçen yıla göre 3 Milyar'dan 13 Milyar'a çıkartmış olmasına, net karını da 2.4 Milyar'dan 6.4 Milyar TL'^ye çıkartmasına rağmen, net kar artışı son çeyrekte düşmüş. Piyasa bilançosuna hangi açıdan bakacak göreceğiz. Eğer net karına göre bakarsa satış baskısı görülür. Kısacası yine çok yüksek karlar var. Ama tüm bunlara rağmen, dışarıdaki kar realizasyonları yüzünden BIST'in de güne düşüşle başlayacağını düşünüyorum. Lakin sonrasında toparlanma olabilir. Çünkü önümüzdeki hafta cumhurbaşkanı Erdoğan, BAE'lerine gidiyor. Abudabi fonu ile Varlık Fonu arasında bir takım alış-veriş kararları çıkabilir deniyor. Varlık Fonun'daki çok sayıda borsa şirketinde bu nedenle ekstra yükselişler, spekülasyonlar yaşanabilir.
BIST için sıralı destekler 2000 bollinger ve altındaki 1997 - 1982 seviyelerinde bulunuyor. Sonrasındakileri de teknik tablolarımızda görebilirsiniz. Benim en çekindiğim destek ise 1880 seviyediri. Oraya bir daha iner miyiz bilemem. Ama iner ve kıracak olursak, işte o zaman satışların çok daha sertleştiğini, ucuz dediğimiz, çok iskontolu dediğimiz hisselerin bile ekstra düşüş yaşadığını görürüz.
Yani ucuzluk, diğer şartlar nedeniyle geçici de olsa hisselerin düşmesine mani değil. Yabancının devamlı azalması ve buna rağmen satmaya devam etmesi bu sorunun nedeni. Maalesef şu anki şartlarda yabancıyı yeniden geri getirecek bir gelişme de göremiyorum. BAE'lerine varlık satışı yapmak, değerlerimizi elimizden kaçırmak olur. Sağlıklı olan ise, yabancının borsada alımlarla ülkeye girmesidir. Maalesef şimdilik bunun şartları uygun değil görüşündeyim.
Hisse bazlı ayrışmalar yine olacaktır. Teknikleri yakın takip ediniz derim. Hepinize sağlık ve bol kazanç dilerim.
İyi hafta sonları
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_