Yabancı fonlar, Ekim ayından 17 Aralık tarihine kadar hızla ve ısrarla yükselen kurlar nedeniyle kendilerini dolar bazında korumak için ana hisselerde alım yapıyorlardı. BIST'ın 2406 seviyesine yükselişi sırasında satıp da kur bazında zarar yapmak istemeyen yabancı fonlar, kur farkı garantili mevduat modeli sayesinde hızla düşen kurları satıp çıkmak için fırsat bildiler. 

Maalesef çok sayıda hissede süren yabancı satışları ile ana hisselerde % 30'lara ulaşan değer kayıpları var. BIST, Dolar 18.00 TL üstünü gördüğü gün 125.49$ düzeyine düşmüşken, yeni model sonrasında aniden düşen kurlarla iki gün içinde 170.70$ seviyesine tırmandı. Bu da yabancının satıp da çıkması için fırsat oldu. Kurlarda düşüşün devamının gelmesi halinde, bu baskı ve satışlar azalarak da olsa sürebilir. Yabancı takası 29 Ekim tarihinde %41 düzeyine inmiş, sonrasındaki yükseliş esnasında 8 Aralık tarihinde % 44.02'ye kadar çıkmıştı. Bugün %41.70 olduğunu görüyoruz. Ki, son satışlarla bunun biraz daha düşmesini bekliyorum.

Yabancının Satışı Alım Fırsatıdır!
              Yabancının satış yaptığı çok sayıda hisse de dahil, bir çok şirkette ortak geri alım açıklamaları vardı. Yabancının satışları ile yüksekten almamak için kısmen izlemede kalmayı tercih edebilirler. Ama yabancı satışı azalınca yeniden hızlı şekilde geri alımlara başlanacağı ve çok sayıda hissede de düştükleri seviyeler sonrası tavan fiyat hareketleri de görüleceği görüşündeyim. Bu nedenle yaşanan yabancı satışları bana göre iyi bir alım fırsatı yaratmıştır. Ama kurların daha da düşmesi halinde satışlar da sürebilir.

Maalesef gelen satışların tutarı yüksek olduğu için etkisi yüksek oluyor. Doğal olarak da, bilanço ederi ve beklentisi yüksek olan hisselerde alıcı daha çok olduğu için, bu hisselerde çok daha yoğun yaşanıyor. Yapacak bir şey yok. Benzer örneklerini çok yaşadık. Ben bu satışlarda kademeli alımlar yapılıp, sonra bir süre izlemeye çekildikten sonra, yeniden çok ciddi getirilerin oluşacağı görüşündeyim. 12 aylık bilançolarda bir çoğu için yine yüksek karların geleceğini düşünüyorum.

Peki Bu Yabancı Neden Satıyor?
              Bir ülkenin notları zaten yatırım yapılamaz düzeydeyken, son iki ayda parasının değeri %110 düşer, cds'leri 600'lere çıkarsa bu normal bir durum değildir. Üstüne de böyle bir risk yaşanmış ülkede kur farkı garantili mevduat verilince, yabancının bundan rahatsız olması gayet doğaldır. Çünkü programda başarısız olmanın yansıması çok daha yüksek kurların görülmesi şeklinde olur. Seçimlerin yaklaştığı bu süreçte, aniden düşen kurları da görünce, bu riski taşımak istemeyen yabancılar da satışlara yönelmiş olabilirler.

Yapacak bir şey yok. Normal ülkelerde görülmeyen kararlar, yaşanmayan parasal değer oynaklıkları bizim ülkemizde görülüyor. Tüm bunlar yaşanırken, biz ülkenin doğal vatandaşı olarak zaten bu ülkede yaşadığımızdan, yatırımlarımızı mecburen yine ülkemizde yapıyoruz. Ama yabancı fon için böyle bir zorunluluk yok. Onlar risk gördükleri ortamda çıkıp giderler. Zaten 3-4 yıldan daha uzun süredir devamlı satıyorlardı. Kasım ayı ile birlikte yeniden alımları görüldü ama yeni kur-faiz modeli çıkmalarına imkan yaratmış oldu.

Ben düştükçe düşen fiyatlardan yeni öngörüleri vermeye devam edeceğim. Ama bu iş sabır gerektiriyor. Lakin bir şey görmüş olduk! Eğer son kararlar başarılı olmazsa, yeniden kurlar artmaya kalkarsa, o zaman ana hisseler de kur değerlemeleri düşünülerek alımlara sahne olacak. Eğer program başarılı olursa, ki vatandaş olarak isteğimiz bu olmalı, o zaman da ekonomide işler yoluna girmeye başlayacağı için, bu durum rating artışımızı getirecek ve o zaman da, daha sağlıklı yabancı fon girişleri başlayacaktır. Şimdilik sorun yaşadığımız yabancı satışlarının akıbetidir.

Bakalım yaşayıp göreceğiz. Ama şu an çok ciddi bir süreç yaşıyoruz. TCMB'nın rezervlerinde son bir kaç gün içinde yine büyük rezerv azalışları görülüyor. Demek ki, son kur düşüşlerinde yine kamudan büyük döviz müdahalesi gelmiş. Bu model başarılı olmak zorunda. Eğer bu olmazsa, bu hamlelerin devamında TCMB başkan değişimi, olmadı sert faiz artışları gibi tam tersi kararlar yaşamak durumuda kalırız. Bu tarz bir oynaklık tüm ekonomi ve finans alanını ters yüz eder. Umarım bunları görmeden başarıya ulaşan bir programla yeniden normal bir piyasa ve ekonomiye döneriz.

Hepinize sağlık ve bol kazanç dilerim. İyi hafta sonları.

    Saygılarımla
    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_