Yapısal Tedbirler Hızla Devreye Alınmalı. Başarı Güvene Bağlı!

22.12.2021 09:18
  •  A 

Alınan kur korumalı mevduat kararı sonrasında, devlet acilen üretim dışındaki alanlarda tasarruf genelgesi açıklamalı. Gıda, aramal, yüksek katma değerli üretime özel düşük faizli proje kredileri verilip, özellikle lüks tüketime yönelik kredileri daraltıcı tedbirler alınmalı. Kamu harcama tasarrufuna giderek, bütçede faiz dışı fazla hedefi arttırılmalı. 

Sonuçta bu kararın alınmasının nedeni piyasada güven erozyonu sebebi ile yatırımcı ve hane halkının dövize hucum ederek, kendisini olası enflasyon artışından koruma çabasından kaynaklandı. Eğer biz içine düştüğümüz bu güvensizlik sorununu düzeltemezsek, o zaman istenildiği gibi DTH'larda çözülmeyi başaramayız. Kurda yaşanan bu düşüş geçici kalır. Hatta bir süre sonra hane halkı yeniden kur çok düştü diyerek alıma yönelebilir. Bu durumda, mevduat hesaplarında ek kur farkı ödemek zorunda kalırız. Ek kur farkı ödemeleri ne kadar yüksek olursa, bu hazineye o kadar ek yük demek olur.

Bunun olmaması için enflasyonu düşürmek şarttır. Ocak'ta açıklanacak Aralık ayı enflasyonu yüksek gelecektir. Lakin yeni mevduat politikası ile düşen kurlar, bir sonraki Ocak ayı enflasyonunda aylık eksi enflasyon bile görülmesini sağlayabilir. Neyse, bu kısım muğlak bir durum ama, sonuçta enflasyonu hızla düşüremezsek, bu politika ile ek bir faiz yükünün daha altına girmiş oluruz. 

Tebliğ'de çok eksiklikler var. 3-6-9-12 aylık vadeler için söz konusu deniyor ama, sanki bir kerelekmiş gibi bir izlenim var. İlk vade bittikten sonra yeniden bağlanacak mevduatta bu imkan olacak mı olmayacak mı belli değil. Bu detaylar hızla tamamlanmalı ki, akıllarda tereddüt olursa planın başarısı olmaz. 

Ayrıca her alanda uzlaşı dili kullanılmalı. Gerginlik yaratacak açıklama ve davranışlar toplumu gerdikçe, endişelerin artmasına neden olur. Bu da dövize yönelişi yeniden başlatır.

Birkaç ay evvel yıllık 240 Bin TL'ye kadar olan esnaf gelirleri vergiden muaf tutuldu. Şimdi asgari ücret artışı ve vergiden muafiyeti kararı var. EYT'lilerde beklenen karar da çıkartılmak üzere gibi duruyor. Şimdi memur, emekli diğer çalışanlarda da yüksek bir maaş artışı açıklanması bekleniyor. Bana sanki bir erken seçim hazırlığı yapılıyor izlenimi veren bu kararlar sonrasında 2022 seçim yılı olabilir düşüncelerim artmaya başladı. Zaten bildiğim kadarıyla zamanında yapılacak bir seçimde sayın cumhurbaşkanı aday olamıyor. Bu nedenle de zamanından daha önce bir seçim gündemimize düşebilir. Bu karar seçime gidiyoruz diye açıklanmaz ille de. Cumhur ittifakı üyelerinden biri ittifaktan ayrılırsa, zorunlu bir seçim kararı alınmak durumunda da kalınabilir. 

Neyse, şimdilik cumhurbaşkanı böyle bir beklentinin boş olduğunu açıkladı. Gündemde yok diyor. Ama o kadar çok zor şartlar altındayız ki, yeni bir başarısızlık büyük sıkıntı yaratır. Açıklanan yeni modelin başarılı olması için de, kurların yeniden artışa geçmemesi lazım. Bunu sağlayacak güven ise, sadece kurda, maliyede değil, hukukta, siyasette, kadrolarda, liyakatta, eğitimde, üretimde, dış ilişkilerde her alanda hızla sağlanabilmeli.

Bu konulardaki gelişmeleri önümüzdeki günlerde göreceğiz. Biz yine bugüne dönelim. Borsada yaşanan düşüşler sürüyor. Ben Ekim ayından beri ısrarla ve sürekli yükselen borsada, açığa alanların ve viop'da yüksek long pozisyon taşıyanların, açıklanan bu karar yüzünden çok ters yakalanmaları nedeniyle, vıop ve hisse pozisyonlarındaki zararları karşılamak için hisse satmak zorunda kalmalarından kaynaklandığı görüşündeyim. Mevduat kararı öncesinde cuma günü düşüş başladı. Ama düşüşün öğleden sonra birden bire başlaması ve özellikle de nakit-döviz pozisyon gücü yüksek şirketlerde yoğunlaşması, sanki bu kararı öncesinde duyanlar olduğu izlenimi veriyor bana.

Sonuçta esas olan şirketlerin bilançolarında gelcek kar ve zararlardır. Ben yüksek karlı şirketlerde yıl sonu karlarının da aynı şekilde artarak gelmesini bekliyorum. Tamam kurlarda düşüş yaşandı. Ama Dokuz aylık bilançolardan sonra şu andaki hali ile bile kurlarda % 40 ek bir yükseliş olduğu göz ardı edilmemeli. Bu yüzden bu düşüşün, uzun süredir beklediğim düzeltmeyi sağladığı düşüncesi ile, düşüşle oluşan bir çok fiyatın alım fırsatı olacağı görüşündeyim. Zaten yeni öngörülerimi de bu kapsamda sıralamaya başladığımı görüyorsunuz.

Bu arada satışların bir nedeni de, alınan mevduat-kur politikası değişimi yüzünden hızla düşen kurlar yüzünden Dolar bazında bir anda ekstra değerlenmiş gibi oldu. Bu da satmak isteyen yabancılara da satım imkanı yaratmış olabilir. Yani gelen satışların bir kısmı yabancı gibi duruyor. %43.20 civarındaki yabancı takasının % 42.63'e inmiş olması da bu durumu destekleyen bir gelişme. Yabancı oranında ek düşüşler daha görebiliriz. Eğer yabancı satışı sürecek olursa, bugün alım tepkileri sınırlı kalabilir. Bu detay beklentilerimi biraz öteyecek bir gelişme olur.

Bence yine de paniğe gerek yok. İyi bilançolu hisselerinize sahip çıkın derim. Bugün alım tepkilerinin görülmesini bekliyorum. Ama yabancı satışının sürmesi olası alım tepkilerinin etkisini sınırlı kılar.

Hepinize sağlık ve bol kazanç dilerim.


    Saygılarımla
    Aydın Eroğlu
     Stratejist
   Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @aydineroglu_


  • 21.12.2021
    00:41

    Kabine toplantısı sonrası ekonomi ve finans dünyası için çok önemli kararlar açıklandı. Bunların en önemlisi, TL mevduata kur farkı garantisi açıklaması oldu. Evet, son dönem kurlarda ve DTH'larda yaşanan aşırı yükselişi tersine çev... Devamı »

  • 20.12.2021
    09:02

    Ülkenin yönetimine talip olanlar, bu görevi halk adına yaparlar. Bunu yaparken her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır misali, kendi inandıkları, bildikleri gibi ve kendi tarzlarına göre yaparlar. Lakin olası kararları ya da aldıkları kararların yansımaları nedeniyle yaşananlar dola... Devamı »

  • 19.12.2021
    17:11

    Artan kurlar yüzünden, düşmeden, düzeltme yapmadan hep yükselen hisseler ve BIST nedeniyle, çok sayıda yatırımcı nasılsa her gün yükseliyor, seans içinde düşse de, kapanışta alıyorlar diyerek, viopta ısrarlı yüksek long, BIST'de de g&uum... Devamı »

  • 17.12.2021
    09:47

    TCMB dün 100 baz puan daha indirim yaptı. İndirimin açıklamalarında ise, 2022 çeyreği sonunda duruma bakıp yeni tedbilere karar vereceğiz misali bir açıklama yaptılar. Böyle bakınca sanki Mart'a kadar yeni faiz indirimi olmayacakmış gibi bir ima gördük. A... Devamı »

  • 16.12.2021
    09:15

    FED beklenen kararını açıkladı. Politika faizi %0 - %0.25 arasında sabit tutuldu. Varlık alımlarındaki azaltımı ise 30 Milyar Dolar'a yükselttiler. Ancak faiz için varlık alımları bitmeden faiz artışı yok dendi. Faiz atışlarına başlamak için tam istihdam kriterini ö... Devamı »