Yılbaşından beri yabancı yatırımcı ve fonlar sürekli satış yaparak Türkiye'den çıkıyorlar. Yılbaşında Dolar kuru 5.95 seviyesinde idi. Şu an ise kısmen düşmüş hali ile 7.72 civarlarında bulunuyor. Yani kur olarak ülkemizden çıkmakla kazançlı görünüyorlar.
Aynı zamanda BIST'de de yılbaşından beri yoğun hisse satışı yapmaya devam ediyorlar. Öyle ki, çoğunluğuna sahip oldukları banka hisselerinin bazılarında neredeyse ellerinde hisse bile kalmadı diyebiliriz. Hemen belirteyim, yabancı fonların satışı sadece hisselerde değil, Türk tahvil, bono ve eurobondlarında da aynı şekilde sürüyor. Yani tüm Türk varlıklarından çok ciddi çıkışlar yaptılar.
Nedenleri kısaca iç-dış gelişmelerden kaynaklı ''Güven'' sorunu diyebilirim. Bu kelime içine çok ciddi detayları sığdırabilecek bir kelimedir. Önceki yazılarımda çok detaylı ve çok kez yazmıştım. Sanırım artık herkes biliyordur. Uzun uzun tekrarlamaya gerek yok. Ama özellikle hedge fonların ana nedeni enflasyon faiz arasındaki eksi faiz getirisidir. Bu nedenle geçen hafta başı TCMB Başkanı ve Ekonomi ve Hazineden sorumlu bakanımız değişince, bir anda acaba politika değişikliği mi yaşanacak diye yoğun şekilde banka ve holding hisselerinde alımlar yaşandı. Bir hafta içinde % 50 civarı yükselişler gördük. Bu alımların ağırlıklı yabancılar tarafından gerçekleştirildiği görüşündeyim. Yabancı takası detayları güncellenince bunu daha iyi görmüş olacağız.
Gördüğünüz gibi, yabancının geri dönmesi halinde TL ve hacim rekorları kırıldığını görüyoruz. Şimdi soru şu! Bu alımların devamı gelecek mi? Bunun için tek değil ama ilk kriter bugünkü TCMB Politika Faiz kararı olacaktır. Şu an Politika Faizleri % 10.25, GLP % 14.75. Enflasyondaki son görüntü ilan edildiği haliyle % 11.89 kısaca % 12 diyebiliriz. Hoş, et, süt, otomobil, konut fiyatlarına bakınca hiç de öyle % 12'lerde kalmış zamlar görmüyoruz ama ilan edilen enflasyon bile politika faizlerinden yüksek.
Gözler TCMB'da!
Yaşanan kadro değişiklikleri sonrası yapılan açıklamalar ciddi beklentiler yaratmış durumda. Bugün beklenti en az 450-475 baz puan faiz artışı ile politika faizlerinin GLP faizine çekilerek faizlerin birleştirilmesi şeklinde. Olur mu olmaz mı göreceğiz. Açıkçası olması gereken ile yapılanlar çok farklı olduğu için ben de ne yapacakları hususunda kararsız kalıyorum.
İki gün önce daha düşük faiz artışı spekülasyonu yapılınca bankalar başta sert satışlar gördük. Ama salı akşam Bakan Elvan'ın her konuda gerekenin yapılacağı, TCMB'nın bağımsız olduğu ve bunun tartışılmasının gereksiz olduğu açıklamaları sonrasında, dün bir gün evvel verdiklerimizi aynı şekilde yine bankalar öncülüğünde geri aldık. Lakin dün yine sayın cumhurbaşkanımız faizler konusunda herzamanki açıklamaları ile vatandaşı yüksek faiz altında ezdirmeyeceğiz sözlerini tekrarladı.
İşte bu nedenle ben olması gerekenin en az 400+ baz puanlık bir faiz artışı olduğuna inanıyorum. Ama Cumhurbaşkanımızın açıklamaları sonrasında 200-250 baz puanlık bir artışla yetinebilirler gibi de geliyor. Hemen belirtmek isterim ki, düşük oranlı bir faiz artışı halinde beklentiler karşılanmaz. Yabancı kaldığı yerden satışlara devam edebilir. Kurlar yukarı, borsa da bankalar öncülüğünde aşağı yönlü tepki verir görüşündeyim.
Lakin eş zamanlı 200 baz puan faiz artışı ama kamu harcamalarında şukadar harcama tasarrufu, ek vergi, bütçe açığını daha aşağıya çekme hedefi, üretim faizlerinde düşük, ama tüketim faizlerinde daha yüksek oranlar, hukuk reformu, yabancı yatırımlarının güvence altında olduğu ile ilgili tedbirler ve kararlar açıklanırsa, o zaman iş biraz değişir. İlk anda faiz düşük diye yine satış baskısı olsa da, derinliği çok fazla olmayabilir. Ama bunun için de bugüne kadar beklenmesine gerek yoktu.
Hele ki bir de, beklenti oranında yüksek faiz artışı ve üstüne de yukarıda dikkat çektiğim her alandaki güveni yeniden arttıracak reform niteliğinde karar ve uygulamalar gelecek olursa, işte o zaman BIST TL bazında tam bir yükseliş trendine girebilir. O zaman yeni rekor tespiti için Dolar grafiklerine bakmaya başlarız.
Peki Bukadar İyimser Miyim?
Maalesef değilim. Çünkü sorun dediğim gibi sadece faiz değil. Hatta asıl sorun faiz değil. İç-dış bir çok konuda yaşanan güven erozyonu. Bunun için biz çaba sarfetsek bile, bizim dışımızda riskler var. AB ve ABD bize karşı her alanda tepki vermek için hazırlanıyorlar. Biden'ın başkanlığı devralması ile birlikte bu sorunları çok sert bir şekilde yaşamaya başlayabiliriz. Hoş uluslararası ilişkilerde herşey pazarlıklarla değişebilir ama şuan ben riskleri çok ciddi görüyorum. Doğu Akdeniz, Ege, Libya, Suriye, Karabağ, S400 gibi geri adım atmamız çok zor olan, hatta kesinlikle haklı olduğumuz için geri adım atmamamız gereken konuların ekstra gerilimler yaşatmadan çözüme kavuşmasını şimdilik zor görüyorum.
Hal böyle iken, yani bu denli çetin sorunlar önümüzde dururken, yabancının yeniden uzun vadeli alıma yönelmesi için erken olduğu görüşündeyim. Alabileceğimiz finansal-ekonomik-hukuk kapsamlı kararlar bir heyecan yaratabilir ama, bu nedenle yaşanacak yükselişleri sıradaki potansiyel sorunlar nedeniyle satış fırsatı olarak kullanacaklardır diye düşünüyorum.
Lakin bankalar, banka endeksi, BIST için teknik seviyeleri çok detaylı olarak teknik tablolarımda yine de verdim. Olası teknik yansımaların olumlu-olumsuz destek-dirençlerini görmüş olun istedim.
İşte tüm bu sorunlarımız için çok ciddi belirsizlikler varken, benim için hepsinden de önemli bir covid-19 patlaması sorunu var! Görüyorsunuz ki, tüm dünya şokta. ABD en yüksek vaka ve ölüm oranları ile ne yapacağını şaşırmış durumda. Rusya aynı şekilde vaka patlaması yaşıyor. AB ülkelerinde durum benzer. Bizde açıklanmış haliyle bile çok hızlı bir artış yaşandığı görülüyor. Hastahanelerin yoğun bakımları dolduğu için bir takım tedbirler almak zorunda kaldık. Ben tam kapanmaya gidecek şekilde riskin artmasını bekliyorum. Açıklanan aşı haberlerinin orta-uzun vade olumlu etkisini göreceğiz. Ama şuan yaşanan vaka patlamalarından yakın zamanda daha fazla olumsuz etkileneceğimiz konusunda büyük endişe duyuyorum.
Bu nedenle bugün beklentileri karşılayacak bir faiz artışı bile duysak, diğer riskleri, özellikle de pandemi riskini sakın göz ardı etmeyiniz derim. Bunlara şimdilik konu etmediğim ama önümüzdeki aylarda dahil olacak, iç politika gelişmeleri ve seçim riskleri de eklenecektir!
Çok uzun bir yazı oldu. Sanırım çok kişi bir kerede okumayacaktır. Ama zaman bulduğunuzda muhakkak okuyun ki, sonrasında bunlar neden yaşanıyor demezsiniz. Ama her ortamda hisse bazlı ayrışmalar yine de olacaktır. Ben yeni hisse öngörüsü yapmak için bir süre daha izlemede kalabilirim.
NOT: 11.30 civarı Ekotürk Tv. skype bağlantım olacak. Gündemi değerlendireceğiz. İlgilenenleri bekleriz...
Hepinize önce sağlık, sonra bol kazanç diliyorum.
Saygılarımla
Aydın Eroğlu
Stratejist
Finans Yazarı
www.borsaanalizci.com
Twitter: @_Stratejist_