Dün Kongre'de sunumu olan Ben Bernanke, sunumunda kullanmadığı ifadeleri soru-cevap kısmında sarf edince, ABD borsalarında ciddi realizeler yaşandı. Açıkçası dün sunum sonrası sorulara verdiği cevapları görünce; ''Sunum başka, Cevap başka, bu ne şimdi demiştim''. Soru-Cevapların piyasaları sarsan bu kısmı henüz bizim borsamız kapanmadan gelmişti. Ama benim kafamı karıştıran ifadelere rağmen, özellikle bizde ciddi bir alım dalgası gelince daha da şaşırmıştım.
Bernanke, eğer verilerde iyileşme sürerse tahvil alımını azaltabiliriz dedi. Ama bir de uyarı yaptı! Erken yapılacak bir sonlandırma hareketlenmiş olan ekonomiyi tamamen durdurabilir. Şirketlerin büyümesini engeller dedi. İfadede yer alan bu çelişkinin nedeni olarak, diğer FED başkanlarının arasında ciddi sayıda parasal genişleme tedbirlerine muhalefet olduğunu düşünüyorum. Zaten açıklanan üç hafta öncenin tutanaklarına bakınca da, çok sayıda farklı sesin olduğunu görüyoruz. 19 FED başkanı var. Tabi ki, bir birinden farklı düşünceler olacaktır. Ama artık bu düşüncelerin sıkça ifade edilmeye başlanması, olası geri adım riskinin ciddi olduğunu gösteriyor.
Dikkat ederseniz son yükselişlerde olası Dolar bazındaki 50.841 $ endeks zirvesine geldikçe realizelerin doğru olacağı uyarılarını yapıyorum. Bunu söylerken de, yabancı borsalar kaynaklı realizelerin riskine dikkat çekiyordum. Destek-Direnç Tablomuzda da Dax ve SP500 endeksindeki olası düzeltme seviyelerinin uyarılarını paylaşıyordum. Aslında Dax endeksi bir iki gündür gün içinde ciddi eksi seviyelere inip, sonra yeniden yükseliyordu. Dün Bernanke'nin ilk ifadelerinden sonra da benzer yükselişle kapatmıştı. Dün yaşadıkları ters köşe nedeniyle, bugün güne %1'in üzerinde eksiyle başlayıp bu oranı daha da artırabilirler!
O kadar zor ve ilginç bir dönem yaşıyoruz ki, bunu doğru kelimelerle izah edebilmek bile oldukça zor. Türkiye ve BIST olarak bizdeki yükselişin temeli fazlası ile dolu ve sağlam. Hatta devamında bizi dışarıdan çok daha fazla pozitif ayrıştırabilecek yeni gelişmeler de yaşayabiliriz. Ama diğer gelişmiş ülke borsalarının hepsinde durum bizdeki gibi değil! Bir çoğunun yükselişinin ana sebebi; neredeyse faizsiz olan ucuz paranın kâr edeceği bir alan bulamadıkları için, borsaları ve hisse senetlerini seçmiş olmaları. Paranın faizinden fazla hisse getirisi elde etmeyi yeterli buldukları için bunu yapıyorlar. Tabii devamında ekonomilerin düzeleceği inançları da var ama, ilk neden henüz diğer yatırım alanlarından çekindikleri için borsaları seçmeleri. İşte böyle olunca da, FED ''Tamam artık, ekonomi düzelmeye başladı artık parasal genişlemeden çıkabiliriz'' dediğinde, faizlerin yükselmesinden korkuluyor. Bu takdirde, adres bulamadığı için borsalara girmiş olan ciddi bir likiditenin çıkıp, ekonominin diğer alanlarına yöneldiğini göreceğiz. Aslında sonrasında bunun iyi bir gelişme olduğu anlaşılacak ama, ilk anda borsalarda ciddi düzeltmeler yaşatması da kaçınılmaz olacaktır.
Bu nedenle, zaman zaman özellikle dışarının etkisi ile bizim de düzeltmeler yaşamamız kaçınılmaz olur. İşte sorun da burada! Dışarıdaki riskleri kendimce gördüğüm, ama aynı zamanda BIST'de bir çok hissenin tekniklerini de iyi gördüğüm için arada kalıyorum. Dışarıdan aniden gelebilecek satış baskısına yanlış bir yerde yakalanmaktan korktuğumdan, tekniklerini iyi gördüğüm hisselere öngörü tablosunda yer vermekten çekiniyorum. Destek-Direnç Tablosu'nda yer vermemin nedeni de bu. En azından ben bunları gördüm, ama cesaret edemediğim için öngörü listelerine ekleyemediğimin bilinmesini istiyorum. Destek-Direnç Tablosu'nda yazarak sizlerin kararına bırakıyordum.
Bugün ne olur?
Biz de, dışarının etkisi ve baskısı ile ciddi bir eksi ile güne başlarız. Bazı hisseler sonrasında yine de ayrışabilir. Tüm dünya borsaları gibi biz de sağlıklı bir düzeltme yaşayabilirsek, sonrasında BIST olarak çok daha yüksek endeks seviyelerine ulaşmamız daha kolay olur. Bernanke'nin ifadelerinden sonra gözler verilerde olacaktır. ABD için iyi veriler parasal genişlemeden çıkışı öne çekebilecek, kötü veriler geri çıkış kararlarını geciktirecektir.
Hızlı ve değişken gündemi doğru yaşamak için, kısa vadeli gündem değişikliklerine takılmadan öncesinde aldığımız kararlarımızı uygulamaya çalışmalıyız.
Aydın Eroğlu
Stratejist
www.borsaanalizci.com